DZIECI DWUJĘZYCZNE  

„Kto ma język, ten ma świat”                

H-G. Gadamer (Prawda i metoda)

 

Za osobę dwujęzyczną uznaje się kogoś używającego równorzędnie dwóch języków[1].

 

„ Dwujęzyczność to opanowanie dwu języków w takim stopniu, jak społecznie ekwiwalentni ich jednojęzyczni nosiciele. Polega na umiejętności posługiwania się wszystkimi sprawnościami w języku ojczystym i drugim oraz częstym używaniu obydwu języków w różnych sytuacjach i z różnymi uczestnikami aktu komunikacji. Jest to zazwyczaj nietrwały stan, mający związek z emigracją lub pobytem za granicą, co implikuje bliski kontakt z danym językiem i kulturą, umożliwiający osobiste ich doznawanie. E. Lipińska: Język ojczysty, język obcy, język drugi. Wstęp do badań dwujęzyczność. Kraków 2003,s. 115

 

Jako logopeda mieszkający poza granicami kraju chciałabym zwrócić uwagę na problem dwujęzyczności dzieci mieszkających za granicą. Jest to temat niezwykle ważny dla Polaków , którzy napotykają różne problemy dotyczące rozwoju językowego swoich dzieci.

 

Wychowanie dwujęzyczne jest procesem bardzo złożonym i trwa od urodzenia dziecka aż do całkowitego zakończenia jego rozwoju językowego czyli wiele lat.

 

Rozwój językowy dziecka dwujęzycznego  przebiega równolegle w obu językach, nawet wówczas, gdy drugi język nie jest używany w kontaktach z dzieckiem od samego początku. Czasami bywa tak, że dziecko  wybiera sobie jeden z języków jako swój język dominujący-zależy to od różnych czynników ,np.

od intensywności i rodzajów kontaktów z każdym z języków, od potrzeby komunikacji. Ważny też jest czynnik emocjonalny, tj. stosunek dziecka do osób posługujących się w kontaktach z nim danym językiem

 

Jako logopeda muszę jednak zwrócić uwagę na jeszcze jeden aspekt wielojęzyczności, tj. na problem artykulacji głosek w różnych językach. Mam tu na myśli odmienność zarówno zasobu głoskowego, jak i sposobu jego wymowy.

 

Proponuję rodzicom zapoznać się z kilkoma wskazówkami dotyczącymi rozwoju mowy dzieci dwujęzycznych:

1. Wczesna edukacja przedszkolna powinna się odbywać w języku ojczystym.

2. W wieku wczesnoprzedszkolnym należy zdiagnozować dziecko pod względem wad wymowy w języku polskim.

3. Jeśli dziecko nie ma żadnych wad wymowy można śmiało wprowdzać drugi język, najlepiej w formie zabawy.

4. Nie należy dziecka zmuszać do nauki języka obcego, ale stopniowo oswajać go z nowym językiem.

5. W domu należy komunikować się z dzieckiem wyłącznie w języku polskim.

6. Trzeba pamiętać o indywidualnych możliwościach  dziecka.

7. Pamiętajmy, że dwujęzyczność ułatwia dzieciom zawieranie nowych znajomości i przyjaźni z rówieśnikami z innego kraju. Dzieci dwujęzyczne są odważniejsze i pewniejsze siebie, dlatego bądźmy cierpliwi i wytrwali w wspomaganiu naszych pociech! 

 

 

 

[1] Nowy Słownik Języka Polskiego, 2002, pod red. E. Sobol